Van Korneken tot Keurntjes
In het onderzoek naar de oorsprong van Keurntjes / Keurentjes / Koerntjes spelen er twee dingen waarvan het nog te bezien valt of het met elkaar samen valt.
Er is de vraag naar mijn voorouders in mannelijke lijn waarvan de nu oudst bekende in 1650 Silvolde op Koorntjesstede woonde.
Daarnaast is er de vraag naar de herkomst van de familienaam. Heyl de weduwe van Derick Korneken kreeg in 1500 het goed Haverlande in leen dat later vooral bekend stond als Keurntjesstede. Bij hun nazaten zien we de naam veranderen in Kornkens, Koertgens enz.
Wat alleen niet duidelijk is is of er later een familiaire continuiteit is, of dat nieuwe bewoners zich naar het goed zijn gaan noemen.
Als toenaam komt de naam al in de 14e eeuw voor. Of ik een directe nazaat van de eerste naamdragers ben valt nog te bezien.
Waarschijnlijk is het een afgeleide van een oude voornaam. De stam is Körn en de verkleining als toevoegsel (kens, gens, tjes) verwijst naar een familieverband.
Vroegste vermeldingen
De vroegste vermelding van de naam die ik tot nu toe gevonden heb dateert van Sint Lambertusdag 1304 (17 sept 1304).
Graaf Reinald van Gelre voegt aan de graaf van Kleve de ministeriale Lya, dochter van Rudolf von Manvorst, tegen Lutgardis, dochter van Engelbert Keurneken.
[Landesarchiv NRW Abteilung Rheinland AA 0053 / Kleve-Mark, Urkunden AA 0053, Nr. 110]
Een ministeriaal is een horige aan het hof van een graaf of een geestelijke instelling. Hier worden twee horige vrouwen 'geruild'. Lya verhuist van Gelre naar Kleve en Lutgardis van Kleve naar Gelre. Engelbert Keurneken leefde aldus in het graafschap Kleve.
In het archief van het huis te Bergh komt de naam Korneken voor het eerst voor op 18 februari 1353. Adam, heer van den Berghe, knape, patroon van de kerk te Genderingen, en Goessen Korneken, pastoor aldaar ter eenre en Willam van Ulft, ridder en Frederick van Ulft, knape ter andere zijde, treffen een overeenkomst aangaande de geschillen tussen kerk en kerspel te Gendringen, over de verdeling van de kerkgoederen. 1353 manendages na sunte Valentiinsdach
Afschrift in Inv. No 135, fol.6 en in Inv. No 7326, fol.6 verso.
Op sunte Egidiusdach (1 september) 1358 schenken Deken en Kapittel van Arnhem aan Willeme, heer van den Berge en van Bilandt, ridder, het recht van wederinkoop van een jaarlijkse rente van 7 brabantse marken, gaande uit het hof van Lengel, hun vermaakt door heer Gosen Korneken en diens zuster Styne.
Afschrift in Inv. No 135, fol.9
Wellicht is Goosen identiek aan de kannunik Goswinus Cornoken die in 1339 in Arnhem genoemd wordt. Regest: 0306 Commanderij van Sint-Jan te Arnhem, inv.nr. 374.
De volgende vermelding dateert van 1448 Sint Quiriinsdaige des heiligen martelers (30 april). Derick Kornken en zijn vrouw Mechtelt verkopen een 1/2 malderzaad land tussen Vrassel en Dornick aan Johan Vogel.
AHB, Inv. No 7330
De naam Derk (later als Theodorus) blijft tot in de twintigste eeuw een gebruikelijke naam voor mannen uit het geslacht Keurntjes e.d.
Uit het register op lenen van het huis Bergh kunnen we de volgende korte stamreeks opmaken.
I Derick Kornkens, geb. ca 1455, overl. vóór 1500, zoon van NN en NN,
tr. Heylken, overl. Silvolde na 1525,
kinderen:
- Mechteld Kornkens , volgt II.1
II.1 Mechteld Kornkens, geb. ca 1485, overl. Silvolde 28 juli 1557,
dochter van Derick Kornkens en Heylken
Oudste dochter van Heylken 08-05-1525 register op leenen van het huis Bergh
kinderen:
- Derick Kornkens/Koerntgen , volgt III.1
III.1 Derick Kornkens/Koerntgen, geb. ca 1515, overl. Silvolde 8 februari 1565,
zoon van NN en Mechteld Kornkens
Wordt op 14-12-1542 hulder van Haverlande c.q. Koorntjesstede, en op 28-07-1557 wordt het zijn leen. register op leenen huis Bergh
kinderen:
- Johan (Jan) Kornkens/Korntkens , volgt IV.1
IV.1 Johan (Jan) Kornkens/Korntkens, geb. ca 1545, overl. Silvolde 1581,
zoon van Derick Kornkens/Koerntgen en NN,
tr. Derycksen van Holler, Silvolde 1612,
Oudste zoon van Derick Kornkens krijgt op 08-02-1565 Haverlande c.q. Koorntjesstede als leen. register op leenen van het huis Bergh
kinderen:
- kinderen van Johan Korntkens en Derycksen van Holler
Wat er van hun kinderen geworden is, is mij nog niet duidelijk. In Silvolde leven in ieder geval later nog een Hendrik en een Fiken Korntkens/Corntjes die omstreeks 1565-1570 geboren zijn. Of zij kinderen van Johan zijn of wellicht een broer van hem is niet duidelijk. De naam leefde voort.
Na Hendrik Coornties woont Frederik Corntges op Keurntjesstede, gevolgd door Jan Koorntjes en zijn zoon Berend Coerenties.
De Stamreeks Keurntjes die vervolgens op te stellen valt:
Hendrick Coornties,
geb. Silvolde ca 1565-1570, overl. ca 1634
[GA 0124, inv.nr.5130, nr.75]
|
Frederick Corntgens,
geb. ca 1590, overl. ca 1645
[AHB, inv.nr.4320, folio 7 - inv.nr.4334, folio 7]
|
Jan Coerentjes,
geb. ca 1620,
Verponding 1647: Koornties Steede... pachter is Jan Koorntjes
|
Berent Coerentjes,
geb. ca 1650, overl. voor 1712
tr. Silvolde 14 juli 1677 (z.v. Jan Coerentjes, d.v. Jan Sellen)
Fijke Sellen,
overl. voor 1712
|
Derk Keurntjes,
geb. ca 1690, overl. 1759-1764
tr. Zeddam 14 jan 1718,
Gerbrig Winters,
geb. ca 1695,
|
Derck-Jan Keurntjes,
geb. ca 1720, overl. Zeddam 26 aug 1797
tr. Wijnbergen 9 febr 1748
Mechtildis ten Eijkelaar,
doop Wijnbergen 8 jan 1725, overl. Zeddam 9 dec 1795
|
Jan-Berent Keurntjes,
doop Wijnbergen 4 maart 1748, overl. Keppel 17 okt 1804
tr. Wijnbergen 30 aug 1785
Hendrica Smits,
doop 21 mei 1755, overl. Eldrik 10 apr 1826
|
Dirk Körntjes,
geb. Oosseld 20 sept 1791, overl. Herwen 4 jan 1844
tr. Emmerich 27 dec 1818
Joanna Maria Jacoba Scholten,
doop Emmerich 24 febr 1797, overl. Herwen 9 febr 1863
|
Gerrit Keurntjes,
geb. Aerdt 24 okt 1823, overl. Herwen 7 apr 1894,
tr. Herwen 14 dec 1853
Catharina Ophuizen,
geb. Herwen 12 dec 1818, overl. 3 mrt 1888
|
Dorus Keurntjes,
geb. Herwen 28 mei 1851, overl. Arnhem 7 jun 1918
tr. Herwen 4 juni 1877
Grada Meurs,
geb. Didam 24 juli 1852, overl. Herwen 15 dec 1914
|
Anton Keurntjes,
geb. Herwen 16 jan 1889, overl. Terborg 6 juni 1965
tr. Vrasselt 9 okt 1916
Anna Wilhelmine van Hüth,
geb. Oberhausen 22 dec 1894, overl. Herwen en Aerdt 16 mei 1970
|
Herman Keurntjes,
geb. Oberhausen 15 mrt 1919, overl. Dekkerswald, Groesbeek 23 juni 2015
tr. Nijmegen 6 juli 1944
Dinie van de Zand,
geb. Nijmegen 24 maart 1922, overl. Nijmegen 7 mei 1994
|
Tonny Keurntjes,
geb. Herwen en Aerdt 27 april 1945, overl. Wijchen 19 mei 2023
tr. Nijmegen 6 feb 1967 - 1989
Ank Rijnberg,
geb. Nijmegen 4 juni 1946, overl. Nijmegen 2 dec 2012
|
Robert Keurntjes,
geb. Nijmegen 14 aug 1968